Drugi wykład z cyklu Boticcellowskie rozpryski. Idea renesansu w dziejach sztuki.

Miejska Biblioteka Publiczna

zaprasza na IX edycję wykładów otwartych z historii sztuki  2017/2018

pod hasłem

Boticcellowskie rozpryski. Idea renesansu w dziejach sztuki.

18 października 2017 r., godz. 17.00

wykład prof. Ryszarda Kasperowicza – John Ruskin i jego idea renesansu

Filia nr 2 MBP, ul. Peowiaków 12

            John Ruskin należał do grona najwybitniejszych krytyków artystycznych i społecznych Anglii II połowy XIX stulecia. Interesował się wieloma dziedzinami wiedzy, np. geologią, meteorologią, botaniką; odwołując się do tych gałęzi wiedzy, jak i do niepośledniego zmysłu artystyczno-estetycznego, sformułował koncepcję "prawdy natury", która w pewnym stopniu stała się również punktem wyjścia dla jego oceny sztuki dawnej (jak i sobie współczesnej). Ruskin stał się surowym krytykiem sztuki Renesansu, której przeciwstawił epokę gotyku jako pewien ideał artystyczny i społeczno-moralny. Niniejsze wystąpienie będzie poświęcone poglądom tego świetnego eseisty i krytyka na sztukę Renesansu i na wypływające z jego postawy krytycznej odrzucenie nowoczesności, choć o bardzo ambiwalentnym charakterze.

            Idea „renesansu” stanowi bez wątpienia jeden z najważniejszych wątków w kulturze Europy.

Koncepcja powrotu do przeszłości postrzeganej jako model doskonałości artystycznej, odrodzenia jako naśladowania wzorców klasycznych, bardzo często była traktowana w kategoriach remedium na kryzys, przywoływana jako narzędzie regeneracji, pozwalające zaleczyć schorzenia kultury, czy też pokonać jej dekadenckie skłonności. Przywoływanym modelem była zazwyczaj spuścizna klasyczna, czasami jednak ideę odrodzenia kojarzono z odzyskaniem stanu pierwotnej czystości, przywróceniem tego, co naturalne i nieskażone.

W istocie rzeczy koncepcja renesansu może kryć w sobie bardzo różne, i nierzadko sprzeczne

dążenia. Co więcej, historycy sztuki i kultury do dziś toczą spory, czy istniał tylko jeden, „klasyczny” renesans, zrodzony w Italii gdzieś u schyłku XIV stulecia, czy też raczej możemy

mówić o wielu „renesansach” (np. karolińskim, ottońskim, renesansie Paleologów), widząc

w idei „odrodzenia” stały mechanizm funkcjonowania kultury.

            Niniejszy cykl wykładów ma za cel prezentację możliwie szerokiego spectrum problemów i rozwiązań, jakie na przestrzeni stuleci wiązano z ideą „renesansu” w Europie. Tytuł cyklu, zaczerpnięty z wiersza Ezry Pounda, ma wskazywać na jeszcze jeden, niezwykle ważny aspekt, mianowicie na wątpliwość, czy renesans jako taki jest w ogóle możliwy, czy nie jest mimo wszystko tylko złudzeniem, wynikającym z deformacji perspektywy historycznej. Mamy nadzieję, że w ten sposób pomyślany cykl wykładów o sztuce i kulturze, już dziewiąty z rzędu, stanie się dla słuchaczy źródłem refleksji nad mechanizmami powstawania i krytyki kultury.