Sławne, emblematyczne, kontrowersyjne wędrówki dzieł i arcydzieł w kulturze – wykłady otwarte z historii sztuki

Miejska Biblioteka Publiczna
Instytut Nauk o Kulturze UMCS
Lubelskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych

zapraszają na XIV edycję otwartych wykładów z historii sztuki 2022/2023

Sławne, emblematyczne, kontrowersyjne wędrówki dzieł i arcydzieł w kulturze

21 września 2022, godz. 17.30  – Ryszard Kasperowicz
Wanderstrasse: wędrówki obrazów wg Aby’ego Warburga.

Filia nr 2 MBP, ul. Peowiaków 12

Wydarzenie dostępne dla osób z niepełnosprawnością ruchową.

SŁAWNE — EMBLEMATYCZNE — KONTROWERSYJNE

Wędrówki dzieł i arcydzieł sztuki w kulturze

Status dzieła sztuki nie jest określony raz na zawsze podobnie jak jego znaczenie. Status ten zmienia się i służy uchwyceniu momentów przełomowych w historii. Pierwsza publiczność van Gogha nie dostrzegła w jego obrazach tego, co zobaczyło w nich następne pokolenie, lecz był to zaledwie wstęp do wielkiej kariery jego malarstwa w świadomości kolejnych generacji. Namalowane w 1907 roku Panny z Awinionu przez długi czas były znane tylko garstce specjalistów i przyjaciół Picassa. Zlekceważone przez Luwr dzieło musiało odbyć podróż za ocean, aby w kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku zabłysnąć jako reprezentatywny przykład nowoczesności.

Co sprawia, że dzieła sztuki nabierają wyjątkowego statusu? Kto nadaje im rangę arcydzieł? Jak przebiegają ich „kariery” w historii sztuki i w kulturze popularnej? W jakim stopniu decydują o tym same dzieła, a na ile znaczenie mają narracje historii sztuki, działania krytyków i kolekcjonerów, galerii i muzeów? To zaledwie kilka pytań, które wywołuje fenomen tytułowych wędrówek dzieł i arcydzieł sztuki w kulturze. Równie frapującym aspektem zmienności statusu dzieł sztuki jest ich drugie, a często i trzecie życie w utworach innych artystów, którzy poprzez pastisz, trawestację oraz inne formy cytowania i nawiązywania poszukują więzi z tradycją i dawnymi mistrzami. Nie mniej chętnie uczęszczane szlaki wędrówek dzieł sztuki w kulturze wyznaczają ich rozmaite korespondencje – z literaturą, muzyką, filmem, a nawet sztuką wideo czy happeningiem.

Przenikanie się sensów i znaczeń dzieł sztuki, związanych z ich wieloraką obecnością w kulturze, poddamy analizie w nowym cyklu otwartych wykładów o sztuce, przygotowanych jak zwykle przez specjalistów różnych dyscyplin humanistycznych: historii sztuki, literaturoznawstwa, muzykologii, filmoznawstwa czy teatrologii. Serdecznie zapraszamy do wspólnego poszukiwania odpowiedzi na pytania o to, jak i dlaczego pewne dzieła sztuki nabierają statusu wytworów emblematycznych dla określonego stylu, epoki, środowiska czy twórcy.

prof. Piotr Majewski