Bitwa nad Bugiem | 21-23 lipca 2023

„Król Bolesław najechał Ruś i król Rusinów Polskę,

jeden nie wiedząc o drugim, i każdy rozbił obóz u granic ziemi drugiego,

przedzielała ich tylko rzeka…”

Powieść minionych lat, [w:] Kroniki staroruskie,

przeł. E. Goranin, F. Sielicki, H. Suszko, Warszawa 1987

22 lipca 1018 roku w pobliżu grodu Wołyń (dzisiejszy Gródek koło Hrubieszowa) rozegrała się wielka bitwa pomiędzy Bolesławem Chrobrym a Jarosławem Mądrym. W armii polskiego króla walczyło ok. 300 rycerzy niemieckich, 500 Węgrów, 100 Pieczyngów oraz od 2 do 5 tysięcy polskich zbrojnych, a wojska ruskie wspomagały oddziały Wikingów. Odniesione przez stronę polską zwycięstwo otworzyło Bolesławowi drogę do Kijowa, stolicy Rusi, którą zajął 14 sierpnia 1018 roku.

O zwycięstwie Bolesława Chrobrego doniesiono papieżowi oraz cesarzowi bizantyjskiemu. Wypadki, które miały miejsce nad Bugiem stały się ważnym wydarzeniem o skali ogólnoeuropejskiej. Opisy bitwy znalazły się w ówczesnych kronikach, i to zarówno spisywanych na wschodzie, jak i zachodzie Europy.

Zapraszamy na trzecią inscenizację Bitwy nad Bugiem. Wydarzenie rozgrywało się będzie
w dniach 21–23 lipca 2023 roku w Czumowie nad Bugiem, w pobliżu grodziska w Gródku,
w powiecie hrubieszowskim (woj. lubelskie), będącym pozostałością historycznego grodu Wołyń. W inscenizacji bitwy weźmie udział niemal 500 osób – rekonstruktorów z całej Europy. Na polu walki będzie można zobaczyć nie tylko wojów pieszych, ale też jeźdźców konnych oraz liczną grupę łuczników. Takie widowisko to jedna z niepowtarzalnych okazji, by na żywo zobaczyć tej skali przedsięwzięcie w malowniczej scenerii nadbużańskich łąk.

Odwiedzając Czumów będziecie mogli poznać życie codzienne toczące się w obozach wojów Bolesława Chrobrego i Jarosława Mądrego, uczestniczyć w prezentacjach dawnych rzemiosł, zobaczyć turnieje przygotowane przez Stowarzyszenie Chorągiew Rycerstwa Ziemi Lubelskiej. Nie zabraknie także wątku kultury Wikingów.

W programie m.in: wykłady popularnonaukowe, koncerty muzyki dawnej, przegląd filmów archeologicznych, a także pokazy nowoczesnych technologii cyfrowych wykorzystywanych do popularyzacji dziedzictwa archeologicznego.

Partnerzy:

Gmina Hrubieszów,

Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie,

Stowarzyszenie Chorągiew Rycerstwa Ziemi Lubelskiej

2. Hrubieszowski Pułk Rozpoznawczy.

PROGRAM

21 LIPCA, PIĄTEK

21.00 – polsko-norweski pokaz filmów archeologicznych

22 LIPCA, SOBOTA

11.00–19.00

– obozowisko wojów – otwarte dla zwiedzających

– pokazy rzemieślnicze (m.in. kowalstwo, mennictwo, tkanie krajek, barwienie tkanin, wyrób dziegciu, produkcja łuków i strzał, wyrób kolczug)

– kramy z rękodziełem (m.in. uzbrojenia, strojów, tkanin, ozdób, wyrobów z drewna, przedmiotów codziennego użytku)

 11.00 – turniej bojowy drużyn (eliminacje)

11.00 – turniej łuczniczy (eliminacje)

12.00 – touchtour z audiodeskrypcją – ścieżka edukacyjna po obozie wojów | dla osób
z dysfunkcją wzroku

12.30 – turniej wojów lekkozbrojnych (eliminacje)

13.00 – turnieje dla zwiedzających – „Rzut oszczepem” oraz „Bieg woja”

14.00 – turniej wojów ciężkozbrojnych (eliminacje)

14.00 – trening oddziału łuczników

14.30 – konkurs na najlepszy strój historyczny

15.00 – pokazy multimedialne ilustrujące możliwości skanowania 3D | wydarzenie
z tłumaczeniem na PJM

15.15 – przegląd wojsk

15.30 – potyczka zbrojna

16.00 – uroczyste otwarcie wydarzenia i wykład inauguracyjny:

prof. dr hab. Andrzej Kokowski, Instytut Archeologii UMCS w Lublinie: „Dla kogo ta archeologia?” oraz „Archeo-opowieści”, cz. 1 – wykłady popularnonaukowe o Słowianach
i Wikingach | wydarzenie z tłumaczeniem na PJM:

Dr Michał Bogacki, Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie – „Historia odtwórstwa wczesnego średniowiecza w Polsce”

Dr Paweł Babij, Archiwum Państwowe we Wrocławiu – „Wojskowość Słowian Połabskich”

Dr Leszek Gardeła, Uniwersytet Ludwika i Maksymiliana w Monachium – „Jeźdźcy burzy: elitarni wojownicy w Państwie Piastów i za jego granicami”

Dr Marcin Gapski, Muzeum Narodowe w Lublinie – „Koń w wierzeniach Słowian
w okresie wczesnego średniowiecza”

Dr Piotr Kotowicz, Muzeum Historyczne w Sanoku – „Pogranicze w ogniu. O militariach z doby pierwszych Piastów w międzyrzeczu Wieprza i Bugu”

18.00 – pokaz sokolniczy

18.30 – koncert zespołów: ”JAR” i „Baba na Niedźwiedziu”

23 LIPCA, NIEDZIELA

11.00–17.30

– obozowisko wojów – otwarte dla zwiedzających

– pokazy rzemieślnicze (m.in. kowalstwo, mennictwo, tkanie krajek, barwienie tkanin, wyrób dziegciu, produkcja łuków i strzał, wyrób kolczug)

– kramy z rękodziełem (m.in. uzbrojenia, strojów, tkanin, ozdób, wyrobów z drewna, przedmiotów codziennego użytku)

 11.00 – „Archeo-opowieści” cz. 2 – Bartłomiej Bartecki, dyrektor Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie – prezentacja Centrum Dziedzictwa Archeologicznego i Kulturowego „Laboratorium Historiae Gothorum” w Masłomęczu

11.30 – turniej wojów lekkozbrojnych (finały)

12.00 – turniej wojów ciężkozbrojnych (finały)

12.30 – turniej bojowy drużyn (finały)

12.30 – turniej łuczniczy (finały)

13.00 – turnieje dla zwiedzających – „Rzut oszczepem” oraz „Bieg woja”

13.30 – przegląd wojsk, przygotowania do bitwy

14.00 – INSCENIZACJA BITWY

 15.00 – wręczenie nagród zwycięzcom konkursów i konkurencji turniejowych.

15.30 – pokaz sokolniczy

16.00 – koncert zespołów „JAR” i „Baba na Niedźwiedziu”

17.30 – zakończenie wydarzenia „Bitwa nad Bugiem 1018”

NA WSZYSTKIE WYDARZENIA WSTĘP WOLNY

Wydarzenie realizowane jest w ramach projektu „Dziedzictwo dostępne. Profesjonalizacja kadr kultury i upowszechnienie dziedzictwa kulturowego – interdyscyplinarne partnerstwo Muzeum Narodowego w Lublinie i Muzeum Historii Kultury w Oslo”. Projekt korzysta z dofinansowania o wartości 483 000 € otrzymanego od Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu jest zbudowanie trwałego międzynarodowego partnerstwa oraz sieci polsko-norweskiej współpracy.

Beneficjent: Muzeum Narodowe w Lublinie

Partner projektu: Muzeum Historii Kultury w Oslo

WYDARZENIA DOSTĘPNE

 22 lipca 2023 roku (sobota)

– 12.00 – touchtour z audiodeskrypcją – ścieżka edukacyjna po obozie wojów, czyli spacer, podczas którego można będzie dotknąć elementów średniowiecznego ubioru, uzbrojenia czy przedmiotów codziennego użytku. Zbiórka przy namiocie informacyjnym. Na spacer zapraszamy szczególnie osoby niewidome. Zapisy: edukacja@mnwl.pl

– 15.00 – pokazy multimedialne ilustrujące możliwości skanowania 3D | wydarzenie tłumaczone na PJM

– 16.00 – uroczyste otwarcie oraz „Archeo-opowieści” | wydarzenie tłumaczone na PJM

23 lipca 2023 roku (niedziela)

– 14.00 – Inscenizacja bitwy | komentarz z elementami audiodeskrypcji

W poruszaniu się po terenie osobom z niepełnosprawnościami pomagać będą asystenci. Przestrzeń wydarzenia zostanie przygotowana tak, aby osoby poruszające się na wózkach mogły bez większych przeszkód korzystać z atrakcji [dojazd do parkingu tuż przy obozowisku, specjalnie wyznaczone miejsca dla wygody oglądania inscenizacji i turniejów, dostosowana do potrzeb toaleta]. Na terenie wydarzenia znajdował się będzie namiot będący strefą wypoczynku i wyciszenia się. Osoby niewidome oraz poruszające się na wózkach, które zdecydują się dojechać transportem publicznym do Hrubieszowa bądź przyjechały z innych stron lub są mieszkańcami gminy Hrubieszów bez możliwości dojazdu własnym autem, mogą zostać bezpłatnie odebrane i dowiezione na teren wydarzenia. Taką potrzebę należy zgłosić do 20 lipca 2023 roku na adres mailowy: edukacja@mnwl.pl

Dziedzictwo dostępne. Profesjonalizacja kadr kultury i upowszechnienie dziedzictwa kulturowego – interdyscyplinarne partnerstwo Muzeum Narodowego w Lublinie i Muzeum Historii Kultury w Oslo

Celem projektu jest wypracowanie nowoczesnych standardów badania, konserwacji, udostępniania i popularyzacji dziedzictwa kulturowego, a także zbudowanie trwałego międzynarodowego partnerstwa oraz sieci polsko-norweskiej. Utrwalone i zadokumentowane dziedzictwo kulturowe, różnorodne wydarzenia kulturalne, profesjonalizacja kadry sektora kultury, rozwój publiczności, dotarcie do odbiorców o utrudnionym dostępie do kultury będą trwałymi efektami wszystkich realizowanych w projekcie zadań.

W ramach projektu zrealizowane są takie działania jak:

– digitalizacja trójwymiarowa wybranych zabytków archeologicznych,

– wydarzenia plenerowe i festiwale: Bitwa nad Bugiem, Weekend z Archeologią, Festiwal Dziedzictwa Kresów.

– warsztaty dla sektora kreatywnego

– debata ekspercka na temat strategii ochrony, cyfryzacji i popularyzacji zabytków i stanowisk archeologicznych w Polsce, Norwegii i sąsiadujących krajach Europy Wschodniej.
– debata młodzieżowa na temat rozpoznawania, doceniania i ochrony dziedzictwa archeologicznego i tego jak o nim opowiadać;

– badania społeczne, których celem jest poznanie oczekiwań przedstawicieli mniejszości narodowych, etnicznych i wyznaniowych oraz społeczności lokalnej wobec Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej.

– konferencja poświęcona technologiom cyfrowym Dziedzictwo kulturowe wschodnich ziem dawnej Rzeczypospolitej.

– szkolenia i wizyty studyjne: specjalisty technologii cyfrowych, konserwatorów zabytków
i edukatorów muzealnych.