Dobiega końca rok Europejskiej Stolicy Młodzieży 2023 w Lublinie. Blisko 13 mln zł w latach 2022-2023 Miasto wydało na realizację założeń wskazanych w aplikacji konkursowej, czego efektem jest 8 przestrzeni młodych, 1000 inicjatyw młodzieżowych, Szkolne Budżety Obywatelskie, programy wspierające przedsiębiorczość, Wolontariat Lubelski czy powstanie Centrum Pomocy Dzieciom. Przed nami Gala Finałowa ESM, podczas której poznamy kolejne miasto z tytułem
na 2026 rok.
– Rok 2023 był czasem wzmacniania więzi łączących młodzież z Lublinem i trwałej zmiany w polityce młodzieżowej miasta. Jesteśmy w trakcie finalizacji prac nad dokumentem, który wyznaczy kierunki rozwoju Lublina, jako miejsca dającego szerokie możliwości rozwoju młodych. Wsłuchując się w ich potrzeby stworzyliśmy w mieście sieć miejsc przyjaznych młodzieży, które do tej pory odwiedziło już 10 tys. osób. To niewątpliwy sukces
i potwierdzenie słuszności naszych działań. Nie zwalniamy tempa, w 2024 roku zaplanowaliśmy 4,5 mln zł na kontynuację działań na rzecz młodych oraz wsparcie współpracy na linii młodzież i miasto – mówi Beata Stepaniuk-Kuśmierzak, Zastępczyni Prezydenta Miasta Lublin ds. Kultury, Sportu i Partycypacji, Pełnomocniczka ds. Europejskiej Stolicy Młodzieży.
W obszarze kultury, sportu, partycypacji i edukacji, Miasto w 2023 roku wsparło finansowo ponad 1000 inicjatyw młodzieżowych kwotą 10 mln zł. W ramach programu Miasto Kultury ponad 1,5 mln zł przekazano na 97 projektów skierowanych lub zaproponowanych przez młodych. Program Dzielnice Kultury to 28 projektów młodzieżowych o łącznym wsparciu ponad 500 tys. zł, a jego dwie młodzieżowe edycje: Młodzież Inspiruje Dzielnice to 69 inicjatyw dzielnicowych wsparte kwotą 300 tys. zł. Utworzono również nową kategorię stypendiów kulturalnych dla młodzieży od 13 r.ż. i przyznano 23 stypendia młodzieżowe na łączną kwotę 59 tys. zł. Na terenie miasta powstało 8 przestrzeni młodzieżowych: Hej!, Baza, ReWir, Kosmos, Po prostu Fajne Miejsce, Prusa 2, Punkt Kultury, Piwnica Labiryntu, które odwiedziło do tej pory 10 tys. osób. Miasto przeznaczyło na ich funkcjonowanie 2,8 mln zł. Partnerem strategicznym Europejskiej Stolicy Młodzieży Lublin 2023 jest IKEA oraz Skende Shopping, gdzie funkcjonuje kolejna przestrzeń młodzieżowa Miejscówka. W 2022 roku powstała pierwsza w województwie specjalistyczna placówka zapewniająca kompleksowe wsparcie dzieciom i młodzieży oraz ich niekrzywdzącym opiekunom prowadzona przez Fundację Sempre a Frente, we współpracy z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę.
– Z myślą o młodzieży doświadczającej kryzysów, przemocy czy potrzebujących wsparcia psychologicznego uruchomione zostało Centrum Pomocy Dzieciom w Lublinie. Od września 2022 roku udzieliło 1800 godzin indywidualnego wsparcia psychologicznego dla dzieci, a jego pracownicy odebrali 1500 rozmów na telefon pierwszego kontaktu. Jako Miasto, staramy się dążyć do jak najlepszego zapewnienia opieki oraz wsparcia dzieciom i młodzieży w kryzysie, dlatego w 2024 roku zaplanowaliśmy trzykrotnie wyższy budżet niż w 2023 roku na prowadzenie tej specjalistycznej placówki, czyli 750 tys. zł – mówi Monika Lipińska, Zastępczyni Prezydenta Miasta Lublin ds. Społecznych.
Europejska Stolica Młodzieży to również projekty wspierające przedsiębiorczość, kreatywność i rozwijanie kompetencji przydatnych na rynku pracy, takie jak: Przedsiębiorcze Dzieciaki, Przedsiębiorcza Młodzież, Uczeń i Uczennica przyszłości, Check IT, LwiT, Lublin Skills Up! czy Kompetencje jutra. W programach tych wzięło udział 9000 uczestniczek i uczestników, 300 partnerów biznesowych i odbyło się
400 warsztatów. Budowaniu postaw obywatelskich i zrozumieniu zasad funkcjonowania miasta i samorządu służy natomiast program Akademia Miasto. Program grantowy Miejski Aktywator Młodzieżowy to z kolei źródło wsparcia działań społecznych i obywatelskich. Doskonałą drogą do zdobycia doświadczenia, nauki pracy w zespole, poznania zaplecza organizacji imprez kulturalnych czy sportowych jest program Wolontariat Lubelski, którego celem jest budowa spójnego i długotrwałego systemu wolontariatu w Lublinie. Szkolne Budżety Obywatelskie już od trzech edycji uczą jak rozwijać samorządność uczniowską i partycypację, dając realny wpływ na zmianę swojego najbliższego otoczenia.
– Młodzi ludzie są oddzielną niezwykle istotną grupą społeczną z własnymi problemami, marzeniami i celami i powinni być podmiotem, a nie przedmiotem w dyskusji. W Lublinie jest to już zupełnie jasne i stawia nasze miasto, jako przykład w całej Polsce. Tytuł Europejskiej Stolicy Młodzieży dał nam szansę zmiany perspektywy i realnego wzmocnienia pozycji młodych ludzi w debacie społecznej. Mam nadzieję, że zmiany, który rozpoczęliśmy
w momencie aplikowania o tytuł i podczas realizacji programu będą nam towarzyszyć już zawsze – mówi Aleksandra Kulik, Prezeska Fundacji Sempre a Frente.
Już od 18 lat w Lublinie działa Młodzieżowa Rada Miasta, która ma na koncie 900 podjętych uchwał i 500 ocenionych wniosków w miejskich komisjach. Od 2 lat funkcjonuje również jedyna w Polsce Rada Studentów Lublina, która wspiera Miasto swoim głosem.
– Jako Rada mamy możliwość współdecydowania o tym, które projekty otrzymają wsparcie finansowe ze strony Miasta. To ważna zmiana, ponieważ wcześniej nie mieliśmy do tego odpowiednich narzędzi, a w Lublinie jest nas blisko 60 tys. osób – mówi Maciej Cieciora Przewodniczący Rady Studentów Lublina.
W ramach ESM, dzięki pozyskanym środkom zorganizowano 14 młodzieżowych wymian międzynarodowych, co daje kilkaset młodych uczestniczek i uczestników wizyt studyjnych. Środki europejskie umożliwiły również organizację dużych projektów międzynarodowych, takich jak m.in: inicjatywa bilateralna „Młodzież dla Miasta, Miasto dla Młodzieży” czy „Edukacja to relacje”.
– Tego z jaką siłą Lublin zaczął rozwijać współpracę międzysektorową na rzecz młodzieży
i wspólnie z młodzieżą nie da się porównać do żadnych innych działań. Lublin jest młodzieżowy, w którym mieszkają zaangażowani młodzi ludzie pełni pasji. Europejska Stolica Młodzieży to nie tylko imponujące liczby inicjatyw i aktywność młodzieży, ale przede wszystkim zmiana postrzegania energii społecznej w mieście i ogromna duma, kiedy na arenie międzynarodowej działania Lublina oceniane są jako dobra praktyka, którą warto rozwijać – mówi Alina Prochasek, Przewodnicząca Polskiej Rady Organizacji Młodzieżowych.
Lublin jest pierwszą Europejską Stolicą Młodzieży, w której realizowana jest Inicjatywa Europejskiej Agencji Kosmicznej – Direction Earth/Space, łącząca naukę, kulturę i rozrywkę, przybliżająca zagadnienia kosmiczne. Dzięki tej współpracy Lublin mógł gościć Sławosza Uznańskiego, pierwszego od czasów Mirosława Hermaszewskiego, astronautę projektowego Europejskiej Agencji Kosmicznej, który ma szansę polecieć w kosmos.
Gala Finałowa ESM połączona z uroczystą ceremonią ogłoszenia przez Europejskie Forum Młodzieży stolicy na 2026 oraz przekazanie klucza Gandawie (Belgia) – ESM 2024, odbędzie się 27 listopada o godz. 19.00 w Centrum Spotkania Kultur. Wydarzenie będzie można obejrzeć online w języku polskim z tłumaczeniem na PJM oraz w języku angielskim, dzięki streamingowi na żywo. W godz. 11.00-17.00 w CSK odbędą się Targi współpracy „Młodzież, NGO i Miasta”. W wydarzeniu wezmą udział miasta partnerskie oraz kolejne Europejskie Stolice Młodzieży: Gandawa, Lwów i miasta kandydujące do ESM 2026 (Izmir / Turcja, Malaga / Hiszpania, Sarajewo / Bośnia i Hercegowina, Tromsø / Norwegia, Vila do Conde / Portugalia). O godz. 21.00 na Placu Teatralnym odbędzie się widowisko ogniowe Fire Party. Do końca grudnia potrwa Festiwal Podsumowania ESM 2023 z blisko 40 wydarzeniami poświęconymi: wolontariatowi, programom grantowym, Szkolnym Budżetom Obywatelskim czy programom liderskim.
Festiwal Podsumowania Europejskiej Stolicy Młodzieży Lublin 2023
24-26 listopada / Targi Możliwości Studenckich „Kształtuj Kulturę Swoją Marką!” / ACKiM UMCS Chatka Żaka
Prezentacja kultury studenckiej jako doskonałej przestrzeni rozwoju kompetencji kreatywnych do przyszłego działania przedsiębiorczego młodych ludzi. Podczas wydarzenia, młodzi planujący swoją karierę lub już wchodzący na rynek pracy – poznają potencjalnych pracodawców, wezmą udział w warsztatach ukierunkowanych na rozwój marki osobistej, a także zaprezentują swój potencjał kreatywny związany z tworzeniem kultury.
24 listopada / Współpraca Europejskich Stolic Młodzieży / Hej, Peowiaków 11
Lublin 2023 (Polska), Gandawa 2024 (Belgia), Lwów 2025 (Ukraina). Warsztaty i spotkania dla osób współpracujących z młodzieżą.
26 listopada / Festiwal Kuchni Inspiracji, „Spacer „Jedzenie, rzecz legendarna”
Spacer z Przewodniczką Inspiracji Danutą Borzecką. Spacer będzie wiódł uliczkami Starego Miasta i Śródmieścia, a uczestnicy poznają najpopularniejsze lubelskie legendy związane z jedzeniem, a także opowieści o najważniejszych wydarzeniach w historii miasta, którym towarzyszyły uczty i spotkania towarzyskie przy dobrym jedzeniu.
27 listopada, godz. 11.00-17.00 / Targi współpracy Młodzież, NGO i Miasta / Centrum Spotkania Kultur
W wydarzeniu wezmą udział miasta partnerskie oraz kolejne Europejskie Stolice Młodzieży Gandawa, Lwów i miasta kandydujące do ESM 2026 (Izmir / Turcja, Malaga / Hiszpania, Sarajewo / Bośnia i Hercegowina, Tromsø / Norwegia, Vila do Conde / Portugalia). Targi będą okazją do nawiązania współpracy zarówno lokalnej, regionalnej, jak i międzynarodowej, wymiany doświadczeń, dobrych praktyk w pracy z i dla młodzieży.
27 listopada, godz. 19.00-21.15 / Gala finałowa Lublin Europejska Stolica Młodzieży 2023 i ceremonia wyboru Europejskiej Stolicy Młodzieży 2026 / Centrum Spotkania Kultur
Gala finałowa ESM 2023 Miasta Lublin oraz uroczysta ceremonia ogłoszenia Europejskiej Stolicy Młodzieży 2026. To nie tylko okazja do podsumowania niezwykłych osiągnięć Lublina jako Europejskiej Stolicy Młodzieży, ale także moment, podczas którego miasto przekaże symboliczne klucze Gandawie – Europejskiej Stolicy Młodzieży 2024.
27 listopada, godz. 21.00 / widowisko ogniowe Fire Party / pl. Teatralny 1 przed CSK
Wyjątkowe widowisko ogniowe Fire Party z udziałem najlepszych tancerzy ognia, żonglerów
i akrobatów, a wszystko to w lekkiej, komediowej oprawie. Podczas niemal godzinnego show zaplanowano ogniste wachlarze, płonące maczugi, pióropusze iskier strzelające pod niebo, plucie ogniem i zjawiskowy „dragon staff” w wykonaniu artystów Fundacji Sztukmistrze, Synergy Art, Teatru Ognia Infernal. Wstęp wolny.
28 listopada / EVENT Europejskiego Forum Młodych: European Solidarity Workshop: EU Integration and Ukraine, Lubelskie Centrum Konferencyjne
Seria paneli i warsztatów w kontekście Solidarność Ukrainy z Unią Europejską. Cykliczne wydarzenie organizowane przez Europejskie Forum Młodzieży. W tym roku, w związku z tytułem Europejskiej Stolicy Kultury odbywa się ono w Lublinie. Udział w spotkaniu weźmie ponad osiemdziesięciu młodych ludzi, przedstawicieli organizacji młodzieżowych z całej Europy.
29 listopada, godz.11.00 / Szkolne Budżety Obywatelskie – podsumowanie projektu / ACKiM UMCS Chatka Żaka
Podsumowanie wszystkich edycji Szkolnych Budżetów Obywatelskich, w tym m.in. warsztat nt. edukacji obywatelskiej „Piękni, młodzi, zaangażowani”. Po godzinie 13.00 zaplanowano wycieczkę autobusem po szkołach, w których będzie można zobaczyć zrealizowane projekty w ramach Szkolnych Budżetów Obywatelskich.
29 listopada, godz.11.00-14.00 / Gala finałowa projektu Uczeń i Uczennica Przyszłości / ZS nr 13, ul. Berylowa 7
Debata podsumowująca projekty z zakresu edukacji przedsiębiorczości. Miasto Lublin, jako Europejska Stolica Młodzieży 2023, zaprasza do rozwijania kompetencji i umiejętności technicznych w ramach projektu „Uczeń i uczennica przyszłości”. Podobnie jak w I edycji, projekt obejmuje szereg aktywności skierowanych do młodzieży i nauczycieli.
30 listopada, godz. 14.00 / Otwarcie Przestrzeni Młodych – Punkt Kultury / ul. Skibińska 21
Otwarcie siódmej przestrzeni młodzieżowej.
30 listopada, godz. 9.00-14.00 / Konferencja „Dzieci i młodzież
z niepełnosprawnościami – teraźniejszość i wyzwania” / ul. Spokojna 2, sala konferencyjna II piętro
Konferencja poświęcona aktywności w społeczności lokalnej jak i udziału młodych osób z niepełnosprawnościami w kulturze w roli odbiorców i twórców. Dyskusje na temat dostępnej oferty formy aktywności i wsparcia dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami, możliwościach w zakresie kształcenie zawodowego uczniów z niepełnosprawnościami i o sytuacji młodzieży na rynku pracy.
1 grudnia, 9.00-16.00 / I Kongres Samorządów Studenckich i Doktoranckich
w Lublinie / Centrum Kultury w Lublinie
Wydarzenie ma na celu stworzenie pola do dyskusji przedstawicielom samorządów studenckichi doktoranckich z całego kraju, a także prezentacji ich osiągnięć oraz wyzwań, z jakimi mierzą się na co dzień.
1 grudnia, godz. 18.00 / 3M = Młodzież + MID + MAM, czyli Młodzież Inspiruje Dzielnice
i Miejski Aktywator Młodzieżowy – podsumowanie projektów / DDK Bronowice, Pracownie Kultury Maki, ul. Olchowa 8
Wydarzenie podsumowujące dwa młodzieżowe programy grantowe: Młodzież Inspiruje Dzielnice i Miejski Aktywator Młodzieżowy. W trakcie spotkania młodzież uczestnicząca w obu programach zaprezentuje realizowane przez siebie projekty. Planowana jest wystawa prac artystycznych, występy artystyczne oraz prezentacje multimedialne. W trakcie wydarzenia zostaną wręczone także podziękowania dla grup młodzieżowych.
1 grudnia, godz. 14.00 / Otwarcie Przestrzeni Młodych – Piwnica Labiryntu / ul. Popiełuszki 5
Otwarcie ósmej przestrzeni młodzieżowej.
1-2 grudnia / Sieć Przestrzeni Młodych
Wydarzenia organizowane w lubelskich Przestrzeniach Młodych. Podczas dwóch dni będzie można uczestniczyć m.in. w Kosmicznym Festiwalu Młodzieżowym (Przestrzeń Młodych Kosmos), warsztatach kulinarnych (Przestrzeń Młodych Baza) czy stworzyć ESMową tablicę wspomnień w Hej!. Pełny program będzie dostępny na stronie mlody.lublin.eu.
2 grudnia, godz. 8.00 / XIV Ogólnopolski Finał Igrzysk Studentów Pierwszego Roku / różne lokalizacje
Wydarzenie ma na celu promocję sportu wśród studentów pierwszych lat. Zawody skierowane są nie tylko do członków sekcji AZS. Adresowane są również do studentów i studentek pierwszego roku, którzy nie znaleźli jeszcze swojego miejsca w sekcjach. Podczas Igrzysk Studentów Pierwszego Roku rywalizacja toczy się w grach zespołowych oraz dyscyplinach indywidualnych.
2 grudnia, godz. 16.00-20.00 / Wkrótce 2 sezon / Dzielnicowy Domu Kultury „Węglin”,
ul. Judyma 2a
Wydarzenie realizowane z udziałem Młodzieżowej Rady Programowej DDK „Węglin” w kilku odcinkach: Strefa Warsztatowa (otwarte warsztaty manualne, żonglerskie oraz wprowadzenie w świat AI), Strefa Kiosk ze Sztuką (wystawa wybranych plakatów wydarzeń i projektów realizowanych w ramach programu „Dzielnice Kultury – Młodzież Inspiruje Dzielnice”), Strefa Relaksu (integracja uczestniczek i uczestników, poczęstunek, gry planszowe). Na koniec dnia zaplanowano koncert w ramach cyklu „Peryferia”.
4 grudnia, godz. 9.00-16.00 / „Akademia Miasto – wspólnie rozwijamy edukację obywatelską w Lublinie” / Arche Hotel Lublin, ul. Zamojska 30
Prezentacja działań zrealizowanych przez grupy młodzieżowe oraz materiałów edukacyjnych przygotowanych przez edukatorki i edukatorów w ramach otrzymanych stypendiów; dzielenie się doświadczeniem, pomysłami na edukację obywatelską.
5 grudnia, godz. 10.00 / Wolontariat Jutra! NieKonferencja Wolontariatu Lubelskiego / Lubelskie Centrum Konferencyjne
Wydarzenie dla osób zainteresowanych ideą wolontariatu. Zarówno dla tych, które już w nim działają jak i tych, którzy dopiero zastanawiają się nad zaangażowaniem w wolontariat.
5 grudnia, godz. 18.00 / Gala finałowa konkursu „Kreatywni” / Centrum Kultury
w Lublinie
Celem wydarzenia jest wsparcie młodych twórców z sektora kreatywnego, należącego do sektorów priorytetowych lokalnej gospodarki, poprzez prezentację ich sylwetek oraz działalności w formie fotograficznej i filmowej podczas gali finałowej, a także w social mediach.
6 grudnia, godz. 10.00-14.00 / Przeżyjmy to jeszcze raz – podsumowanie działań Młodzieżowej Rady Miasta Lublin w roku ESM / Lubelskie Centrum Konferencyjne
W spotkaniu wezmą udział m.in. opiekunowie i przedstawiciele samorządów uczniowskich szkół ponadpodstawowych. Celem spotkania jest podsumowanie całego roku działań MRML w ramach Europejskiej Stolicy Młodzieży.
7 grudnia, godz. 10.00- 16.00 / Wyzwania w kreowaniu polityk młodzieżowych w Polsce / Aula Wydziału Filozofii i Socjologii UMCS, pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4
Konferencja na temat polityk młodzieżowych, realizowanych i tworzonych w miastach oraz obszarach wiejskich. W trakcie wydarzenia zostaną zaprezentowane najważniejsze założenia dokumentu „Miasto Młodych. Polityka młodzieżowa Lublina”.
8 grudnia, godz. 10.00-12.00 / Debata nt. działań ekologicznych / ul. Spokojna 2, sala konferencyjna nr 252
Debata ekologiczna, w której młodzież będzie dyskutowała na tematy ochrony powietrza i selektywnej zbiórki odpadów komunalnych pod kątem działań prowadzonych w 2023 r. Jednym z głównych tematów debaty będzie ochrona powietrza.
8 grudnia, godz. 9.30-15.00 / Konfrontacje Edukacyjne – podsumowanie projektu Otwarta Szkoła / III Liceum Ogólnokształcące im. Unii Lubelskiej. pl. Wolności 4
Wydarzenie to okazja do spotkania i wymiany doświadczeń oraz rozmów na tematy ważne dla szkół. Konfrontacje Edukacyjne są częścią projektu Otwarta Szkoła współfinansowanego przez Miasto Lublin w ramach programu „Dzielnice Kultury”.
7-10 grudnia / Zjazd Rady Studentów Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej
Wydarzenie naukowe obejmuje kwestie związane z historią kształtowania postaw młodzieży przez różnego rodzaju organizacje, rolę zaangażowania społecznego oraz znaczeniem Uniwersytetu w kształtowaniu przyszłych pokoleń. Formuła wydarzenia przewiduje panele dyskusyjne z przedstawicielami świata nauki, kultury, mediów, organizacji studenckich na szczeblu lokalnym i ogólnopolskim, jak również wypracowania dobrych praktyk.
9 grudnia / Turniej koszykówki kobiet U12 / hala sportowa ZS nr 13 przy ul. Berylowej 7
Turniej z udziałem drużyn: KS Basket Ryki, UKS Rekord Lubartów, UKS Kusy Basket Łomianki, AZS UMCS SP 52, AZS UMCS SP 28, AZS UMCS SP 14.
10 grudnia / godz. 10.00-12.30 Spacer tematyczny: Lublin do odkrycia
Podczas wspólnego spaceru przewodnik opowie m.in. o tym kiedy w Lublinie zasypano suchą fosę, który król bywał w Lublinie najczęściej oraz dlaczego po Kościele Farnym pozostał tylko plac. Zbiórka przy schodach do Ratusza.
11 grudnia, godz. 13.00 / Biznes dla ESM / ul. Spokojna 2, sala konferencyjnej nr 252
Podczas spotkania nastąpi podsumowanie wspólnych działań zrealizowanych w mijającym roku, a także wręczenie wyróżnień i podziękowań za budowanie relacji partnerskich ze środowiskiem biznesowym i akademickim.
13 grudnia, godz. 10.00-12.00 / Podsumowanie programu warsztatów Lublin Skills Up! / Skende Miejscówka
Cykl warsztatów rozwojowych dla młodzieży w obszarze wzmocnienia kompetencji na rynku pracy. Podczas podsumowania zaplanowano krótki warsztat motywacyjny oraz wręczenie dyplomów i nagród.
16 grudnia / Turniej Mikołajkowy Koszykarek w ramach ESM / hala sportowa ZS 13 przy ul. Berylowej 7
W turnieju wezmą udział dziewczęta uczęszczające do szkół podstawowych, zlokalizowanych na terenie Lublina. Poprzedzi go trening z udziałem koszykarek drużyny Polski Cukier AZS UMCS Lublin. Planowany jest udział 8 drużyn, w całej imprezie weźmie udział ponad 100 osób.
18 grudnia, godz. 17.00 / Gala Stypendystów Prezydenta Miasta Lublin / ZS nr 13,
ul. Berylowa 7
Spotkanie Prezydenta Miasta Lublin ze stypendystami i stypendystkami, którzy otrzymali wsparcie Miasta Lublin na realizację projektów oraz młodzieżowych projektów z zakresu twórczości artystycznej lub z zakresu upowszechniania kultury.