Wieczne czytanie: Adam Mickiewicz | Czyta –Joanna Szczepkowska

Dziewiąte spotkanie w ramach Cyklu „Wieczne Czytanie”, poświęcone twórczości Adama Mickiewicza. Usłyszymy najpiękniejsze ballady naszego Wieszcza w wykonaniu Joanny Szczepkowskiej.

W grudniu, w nastroju świątecznego Renovatio, mesjańskiego dialogu człowieka i kosmosu, bohaterem zaduszek poetyckich może być w Polsce wyłącznie Arcypoeta i do tego jeszcze młody Adam Mickiewicz, bez żadnych kompleksów igrający z Niebem i Ziemią. Bo choć gatunek ballady jest bardzo stary to jego działanie jest zawsze młodzieńcze – odnowicielskie dla zmurszałego świata. Kolebką ballady była średniowieczna Prowansja. Następne były erotyczne „romance” włoskie. Ballady niesamowite, z domieszką cudowności to angielska specjalność literatury preromantycznej. Z biegiem lat ballady (te bardziej liryczne) i romanse (te zasadniczo epickie) –wyśpiewywały i opowiadały czyny mityczne, baśniowe i w końcu narodowe. Tak, za światowymi pierwowzorami, nazwie swój debiutancki tomik nasz Adam – Ballady i romanse. Wcześniej w Anglii gatunek u-pod-niebnili: Walter Scott i George Byron. W Niemczech Burger, Schiller i Goethe. To na nich wzorował się piewca litewskiej ziemi, tworząc polską wersję gatunku i rozpoczynając narodowy romantyzm pomiędzy 1819 i 1822 rokiem. A czytał wówczas jako student poza angielskimi i niemieckimi romantykami jeszcze Szekspira i Tassa. I są to wyjątkowe dzieła młodzieńczego polotu i nieposkromionej wyobraźni, pełne erotycznych pragnień, sensacyjnej skłonności i lekkiego, błyskotliwego poczucia humoru. Ballady są rzecz jasna też niezwykłym zwrotem kultury wysokiej ku niskiej, ku podaniom i wierzeniom ludowym. Ale nie są to w żadnym razie ballady etnograficzne, ile raczej subiektywne wariacje poety mieszającego żywioł literackich inspiracji, ludowych fascynacji i osobistych mistycznych kontemplacji. A w warstwie formalnej ballady Mickiewicza są manifestem poetyckiej wolności, dekonstrukcji klasycystycznych więzów poezji oraz rewolucyjnej emocjonalnej hiperekspresji. Bo ballada była gatunkiem wymarzonym poety młodego – wyrażającego nastroje i uczucia zarazem śpiewnej, rycerskiej, gorącej i melancholijnie uduchowionej osobowości Romantyka. Zasadą romantyzmu było godzenie sprzeczności. Intensywnie zmysłowe i erotyczne ballady są zarazem ekstatycznymi tekstami mistyka, który używa zmysłowości by właśnie ucieleśnić w słowie, w teksturze to, co ponadzmysłowe. I to na zawsze pozostanie niedoścignionym osiągnięciem poezji.

Joanna Szczepkowska – artystka wszechstronna. Aktorka telewizyjna, teatralna i filmowa. Pisarka, scenarzystka i felietonistka. Grała u takich reżyserów, jak Erwin Axer, Kazimierz Dejmek, Agnieszka Glińska, Jerzy Jarocki, Tadeusz Konwicki, Kazimierz Kutz, Maciej Prus, Andrzej Wajda. Wielokrotnie nagradzana za twórczość aktorską.

WIECZNE CZYTANIE
Cykl spotkań „Wieczne Czytanie” to propozycja dla tych, którzy poezję czytają, ale i dla tych, którzy są do niej nieprzekonani. Dla jej koneserów i wrogów. Jej miłośników i tych, którzy pozostają na nią obojętni. Z przekonaniem, że wiersze czytane głośno mogą pobudzać wyobraźnię, prowokować do refleksji i wywoływać uczucie, zapraszamy na ich wieczne czytanie. Te spotkania będą dedykowane i przygotowane dla poetów, których nie ma. Oby się od tego w grobie nie przewrócili. Kurator cyklu – Mateusz Nowak. Konsultacja literacka – dr Jarosław Cymerman.

Bilety do kupienia na godzinę przed spotkaniem lub w godzinach otwarcia Kasy DDK „Węglin”.

Wprowadzenie: Jarosław Cymerman
Kurator cyklu: Mateusz Nowak