Książka dr hab. Agaty Mirek „Siostry zakonne w obozach pracy w PRL w latach 1954-1956”

Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinie
serdecznie zaprasza na promocję książki
dr hab. Agaty Mirek
„Siostry zakonne w obozach pracy w PRL w latach 1954-1956”

10 listopada 2011 r. godz. 17.00
Czytelnia Naukowa Biblioteki
Lublin, ul. Narutowicza 4

Obozy pracy dla zakonnic w Polsce w latach 1954-1956
W okresie hegemonii komunistycznego totalitaryzmu we wszystkich europejskich krajach bloku sowieckiego zakony i zgromadzenia zakonne zostały poddane różnorodnym formom represji, prowadzonym przy pomocy administracji państwowej oraz służb bezpieczeństwa. Działania te trwały z różną intensywnością przez cały okres funkcjonowania systemu. Cel był jeden – stopniowo ograniczać pola działalności sióstr zakonnych, a w dalszej perspektywie doprowadzić do całkowitej likwidacji życia zakonnego. Obozy pracy przymusowej dla zakonnic były ważnym krokiem do osiągnięcia tego zamierzenia. Na terenie Polski w latach 1954-1956 istniało 8 obozów pracy przymusowej dla zakonnic. W sierpniu 1954 r. w ramach akcji X 2, władze komunistyczne PRL dokonały przesiedlenia ponad 1200 zakonnic z Ziem Zachodnich Polski. Umieszczono je w obozach pracy utworzonych w klasztorach w centralnej Polsce,
z których wcześniej usunięto innych zakonników i zakonnice. Władze PRL dokonując aktów terroru wobec sióstr w posłużyły się oskarżaniem ich o rewizjonizm niemiecki. Wysiedlonym
i przetrzymywanym w obozach pracy zakonnicom władze komunistyczne nigdy nie postawiły oficjalnych zarzutów. Zakonnice przebywające w obozach poddawane były inwigilacji, a także indoktrynacji politycznej. Masowe wysiedlenia zakonnic zastosowane przez władze komunistyczne na Ziemiach Odzyskanych w sierpniu w 1954 r. nie wpłynęły znacząco na kondycję życia zakonnego w Polsce. Natomiast splot wydarzeń, który doprowadził do kryzysu politycznego w 1956 r. zmusił władze do wycofania się z tej strategii działania.

Agata Mirek (ur. w 1970 r. w Olkuszu) ukończyła studia historyczne w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 2001 r. uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych
w zakresie historii na Uniwersytecie Stefana Kard. Wyszyńskiego w Warszawie. 2009 r. stopień doktora habilitowanego otrzymała na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Od 2003 r. jest pracownikiem Ośrodka Badań nad Geografią Historyczną Kościoła w Polsce KUL. Specjalizuje się w historii najnowszej kościoła w Polsce. Praca pt.: „Siostry zakonne w obozach pracy w PRL w latach 1954-1956” otrzymała nagrodę jury i nagrodę czytelników w konkursie na Książkę Historyczną Roku 2009. Autorka licznych artykułów dotyczących najnowszej historii Kościoła w Polsce.
Wystawa „TRUDNE LATA. WIELKIE DNI. Zakony żeńskie w PRL”

Wystawa przybliża politykę wyznaniową władz Polski Ludowej wobec żeńskich wspólnot zakonnych w latach 1945-1989. Ukazuje represyjne działania komunistycznych władz i spychanie sióstr zakonnych na margines życia społecznego, a także zmagania zakonnic z ówczesną rzeczywistością, ich codzienne życie i pracę oraz zaangażowanie w wielkie wydarzenia z życia Kościoła i narodu. Nie jest ona kalendarium życia zakonnego, chronologiczny układ spełnia rolę symboliczną.
Na 25 planszach zaprezentowano dokumenty i fotografie ze zbiorów 19 archiwów żeńskich wspólnot zakonnych oraz Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej i Archiwum Akt Nowych. Scenariusz wystawy przygotowały dr hab. Agata Mirek (KUL) i dr Łucja Marek (IPN).
Wystawa została zorganizowana przez Ośrodek Badań nad Geografią Historyczną Kościoła
w Polsce Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; Instytut Pamięci Narodowej Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej w Katowicach oraz Biuro Historyczne przy Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce.