Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego w Lublinie, w ramach jednej struktury skupi zadania realizowane dotychczas przez Zarząd Dróg i Mostów oraz Zarząd Transportu Miejskiego. Nowa jednostka zacznie funkcjonować już od 1 lipca, a na jej czele stanie Grzegorz Malec, który do tej pory kierował ZTM.
– Wraz z oddaniem do użytkowania Dworca Lublin, jednej z największych inwestycji ostatnich lat, Miasto zakończyło kolejny etap wielkich projektów drogowo-transportowych. W nowej perspektywie unijnej większość programów łączy budowę dróg z komponentem transportowym, dlatego mając na celu optymalizację realizowanych procesów powołano nową miejską jednostkę. Chcemy jeszcze sprawniej zarządzać kluczowymi dla miasta obszarami, jakimi są drogi i transport zbiorowy, a przez to nadal zwiększać dostępność komunikacyjną Lublina i wyznaczać trendy w elektromobilności. Nowe projekty i cele, które przed sobą stawiamy będą realizowane już przez Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego – mówi Tomasz Fulara, Zastępca Prezydenta Miasta Lublin ds. Inwestycji i Rozwoju.
Uchwała w sprawie powołania nowej jednostki zapadła na styczniowej sesji Rady Miasta Lublin. Takie rozwiązanie jest już z powodzeniem praktykowane np. w Łodzi, Słupsku, Koszalinie, Szczecinie czy Bydgoszczy. Przedmiotem działania ZDiTM będzie zarządzanie i administrowanie drogami publicznymi w granicach administracyjnych Lublina, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, oraz drogami wewnętrznymi stanowiącymi własność Gminy Lublin i przejętymi przez ZDiTM, jak również organizowanie transportu zbiorowego.
– Jedna jednostka oraz wspólny system pracy pozwoli na jeszcze lepszą koordynację działań ważnych dla naszego miasta i skuteczne aplikowanie o środki unijne. Zintegrowanie działań z zakresu komunikacji publicznej z inwestycjami drogowymi usprawni również przemieszczanie się po mieście, promując ekologiczne formy transportu – autobus, trolejbus, rower, jako alternatywę dla podróży realizowanych samochodem – mówi Grzegorz Malec, od 1 lipca Dyrektor Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego w Lublinie.
Kilometry dróg i setki przystanków
Nowa jednostka będzie zarządzać drogami publicznymi i wewnętrznymi o łącznej długości około 700 km, 154 obiektami inżynierskimi, ponad 18 km buspasów i blisko 200 km infrastruktury rowerowej. Do tego w jej utrzymaniu będzie ponad 70 km trakcji trolejbusowej, przeszło 800 przystanków komunikacji miejskiej, w tym część wyposażona w panele fotowoltaiczne i wyświetlacze dynamicznej informacji pasażerskiej oraz 40 ładowarek dla pojazdów komunikacji miejskiej. ZDiTM będzie też dalej sprawował funkcję zarządcy dla największego centrum przesiadkowego regionu, czyli Dworca Lublin.
Aktualna oferta przewozowa lubelskiej komunikacji miejskiej to 54 linie autobusowe dzienne, w tym 3 pospieszne, 12 linii trolejbusowych, 3 linie autobusowe nocne oraz blisko 150 km tras. Autobusy i trolejbusy obsługują również teren 11 gmin ościennych (Świdnik, Wólka, Mełgiew, Jabłonna, Spiczyn, Niedrzwica Duża, Niemce, Strzyżewice, Konopnica, Jastków, Głusk). Obecnie tabor komunikacji miejskiej liczy 99 trolejbusów oraz 294 autobusy, w tym: 40 elektrycznych i autobus wodorowy. 100% floty stanowią pojazdy niskopodłogowe, około 90% z nich posiada monitoring i biletomaty, zaś klimatyzację i wi-fi około 80% autobusów i trolejbusów. Dodatkowo przeszło 200 pojazdów wyposażonych jest panele fotowoltaiczne. Poza tym w pojazdach komunikacji miejskiej zamontowanych jest 258 lamp UV oraz 118 ładowarek USB.
Nowe wyzwania
Miasto już przygotowuje się do realizacji kolejnych inwestycji transportowych i drogowych z udziałem funduszy unijnych. W fazie przygotowywania dokumentacji jest projekt „Mobilność indywidualna zintegrowana z systemem transportu miejskiego na terenie miasta Lublin”.
Realizowane będą działania z zakresu rozbudowy systemu dróg rowerowych zintegrowanych z komunikacją pieszą i miejską stanowiące inwestycje ograniczające indywidualny ruch zmotoryzowany wraz z niezbędną infrastrukturą przystankową i okołoprzystankową w tym m.in.: oświetleniem, przystankami autobusowymi wraz z informacją przystankową, przejściami dla pieszych, przejazdami dla rowerów, zatokami autobusowymi. Drugi projekt „Infrastruktura przystankowa na terenie miasta Lublin” jest związany z przebudową/rozbudową/budową infrastruktury przystankowej w zakresie m.in. zatok autobusowych, wiat, punktów dynamicznej informacji pasażerskiej oraz biletomatów. Na oba zadania Miasto chce pozyskać dofinansowanie ze środków zewnętrznych, z programu Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Możliwa łączna kwota dofinansowania tych projektów to blisko 60 mln zł.
Kolejnym dużym projektem związanym z rozwojem transportu publicznego jest projekt „Rozwój zintegrowanego systemu transportu publicznego na terenie miasta Lublin”. Obejmuje on swoim zakresem przebudowę oraz modernizację infrastruktury na potrzeby transportu miejskiego oraz komplementarnych form mobilności i obejmuje: zakup bezemisyjnego taboru, budowę, przebudowę oraz modernizację infrastruktury na potrzeby transportu miejskiego i uzupełniających form mobilności. Celem tych działań jest integracja systemów transportowych w miejskich obszarach funkcjonalnych i nadanie priorytetu transportowi zbiorowemu oraz indywidualnemu niezmotoryzowanemu poprzez budowę m.in. węzłów przesiadkowych, w tym zintegrowanych z infrastrukturą kolejową, pętli autobusowych, parkingów B+R, K+R, P+R, infrastruktury przystankowej i okołoprzystankowej, buspasów, ścieżek rowerowych, chodników, oświetlenia, monitoringu, włączenia do inteligentnych systemów transportowych. Projekt będzie finansowany ze środków programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 w wysokości 45 mln euro.
Ważne projekty transportowe i drogowe
Zarząd Transportu Miejskiego w Lublinie powstał w styczniu 2009 r. i całkowicie przejął rolę organizatora transportu zbiorowego. Dzięki temu rozdzielono funkcję zarządcy i przewoźnika w lubelskiej komunikacji miejskiej. Z kolei dwa lata później – 1 lipca 2011 r. utworzono Zarząd Dróg i Mostów w Lublinie, jednostkę od zarządzania drogami publicznymi w granicach administracyjnych miasta i drogami wewnętrznymi stanowiącymi własność Gminy Lublin oraz przejętymi przez ZDM wraz z ich budową, przebudową, remontem i utrzymaniem.
Lata działalności obu jednostek przyniosły realizację wielu ważnych projektów transportowych
i drogowych. W ciągu minionej dekady na nowe drogi oraz zakup nowoczesnych, ekologicznych autobusów i trolejbusów Lublin przeznaczył 1,7 mld zł, z czego ponad 1,2 mld zł to środki pozyskane ze środków zewnętrznych. Tylko w ostatnich pięciu latach na inwestycje drogowe Miasto przeznaczyło ponad 708 mln zł. Wybudowano, przebudowano oraz wyremontowano łącznie ponad 210 km ulic, chodników oraz dróg dla rowerów. W 25 lokalizacjach powstały parkingi, w tym 4 Park&Ride ze 165 miejscami postojowymi, a na ponad 180 ulicach zamontowano ok. 2,6 tys. punktów oświetlenia. Przebudowano Al. Racławickie i zakończono budowę Dworca Lublin. W innych częściach miasta przebudowę przeszła ul. Choiny, przy której powstał pierwszy w mieście Park&Ride. Kolejnych 7 węzłów przesiadkowych dostępnych jest przy ulicach: Żeglarskiej, Zbożowej, Franczaka „Lalka”, Granitowej, Osmolickiej, Abramowickiej i al. Kraśnickiej. Całość uzupełniają również zespoły przystanków przesiadkowych w 6 lokalizacjach miasta. Inwestycje drogowe objęły m.in. skrzyżowanie ul. Diamentowej z przedłużeniem Lubelskiego Lipca ‘80 i ul. Krochmalną, w tym budowę wiaduktu w ciągu ulic Krochmalna-Diamentowa oraz ulice: Grygowej wraz z wiaduktami, Abramowicką, Wyścigową, rondo Lubelskiego Lipca ‘80, most w ul. Fabrycznej, Pawią wraz z przebudową mostu, Popiełuszki, Raszyńską, łącznik między Milenijną a Szeligowskiego, Brata Alberta wraz z Kuncewiczowej, Oczki, Wapowskiego, Siewierzan, Leszka i Ziemowita, Kalinowszczyzna, Araszkiewicza czy Zamenhofa.
Z kolei inwestycje w ekologiczną komunikację publiczną uczyniły Lublin jednym z polskich i europejskich liderów elektromobilności. Miasto już dziś spełnia 40% udział pojazdów zeroemisyjnych w całej flocie, gdzie ustawa o elektromobilności nakazuje spełnienie 30% progu do 2028 r. Na przestrzeni ostatnich 5 lat zakupiono 55 niskoemisyjnych pojazdów, w tym pierwszy autobus wodorowy, a prąd do zasilania trakcji trolejbusowej oraz autobusów elektrycznych pochodzi w 100% z odnawialnych źródeł energii. Pasażerowie komunikacji miejskiej mogą również korzystać z nowoczesnego systemu biletu elektronicznego Lubika. Zakończyły się również prace nad projektem optymalizacji oferty przewozowej komunikacji miejskiej. Wypracowane wspólnie kierunki zmian to m.in. skomunikowanie Dworca Lublin z większością rejonów miasta, odczuwalny wzrost częstotliwości kursowania autobusów i trolejbusów w poszczególnych dzielnicach, a do tego większa liczba połączeń bezpośrednich. Z miejskim transportem zbiorowym zintegrowano także ofertę systemu Lubelskiego Roweru Miejskiego poprzez Lubelską Kartę Miejską i system LUBIKA.
Główna siedziba nowej jednostki – Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego to ul. Krochmalna 13j, natomiast część wydziałów zlokalizowano również przy ul. Nałęczowskiej 14. Od 1 lipca obsługa pasażerek i pasażerów komunikacji miejskiej będzie się odbywała bez zmian. Do dyspozycji pozostają wszystkie dotychczasowe Punkty Sprzedaży Biletów i Biuro Obsługi Klienta zlokalizowane przy ul. Nałęczowskiej 14 oraz na Dworcu Lublin. Również dla mieszkanek i mieszkańców, którzy będą chcieli załatwić sprawy związane ze Strefą Płatnego Parkowania, czy zajęciem pasa drogowego, nic się nie zmieni. Wydziały zajmujące się tą tematyką pozostają w swojej obecnej lokalizacji, czyli przy ul. Krochmalnej 13j.