[b]Kim była Lola z „Wesołej kompanii”? Do kogo kierował swe „Listy niewysłane” Jerzy Łopatto? – odpowiedzi na te i inne pytania można będzie uzyskać oglądając wystawę przygotowaną wspólnie przez Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu i Związek Karaimów Polskich. Większość zdjęć, pochodzących z prywatnych archiwów polskich Karaimów, udostępniona zostanie publiczności po raz pierwszy.[/b]
Przygotowując wystawę autorki odwiedzały rodziny karaimskie mieszkające w Polsce, ale także Francji i na Litwie i prosiły o udostępnienie rodzinnych fotografii. Przy ich pomocy zbudowały kilkanaście historii obrazujących losy poszczególnych osób oraz rodzin. „To nie będzie szablonowa wystawa – wyjaśnia Mariola Abkowicz szefowa Związku Karaimów Polskich – nie chciałyśmy powielać tego, co już było pokazywane, ale odkryć widzom coś zupełnie nowego. Chciałyśmy pokazać dawnych Karaimów, jak żyli, jakie były ich losy, pokazać świat, który już przeminął”. Na wystawie znajdą się fotografie z lat 1864 – 1950 (powiększone i przeniesione na plansze), są wśród nich portrety, a także zdjęcia prezentujące zarówno ważne wydarzenia, jak i codzienne sprawy: spotkania towarzyskie, uroczystości rodzinne.
Autorki pokazują dawne karaimskie siedliska: Halicz, Łuck, Troki i Wilno, odtwarzają losy kupców tytoniowych Szyszmanów i Łopatów, Heleny z Ławreckich Łobanosowej, zaprzyjaźnionej z poetą Szymonem Kobeckim. Część poświęconą II wojnie światowej ilustrują zdjęciami wykonanymi przez żołnierza armii Andersa Jerzego Łopatto i młodziutkiego Szymona Pileckiego, który fotografował okupacyjną rzeczywistość. Ostatnia część ekspozycji to czasy powojenne i Karaimi w nowych miejscach zamieszkania – na Dolnym Śląsku, w Warszawie i Trójmieście. Wszystkie fotografie opatrzone zostały obszernymi opisami, wzbogacone cytatami.
[b]Karaimi[/b] są najmniejszą mniejszością etniczną zamieszkującą Polskę, wywodzą się z Krymu, a ich język należy do kipczackiej gałęzi języków tureckich. Według tradycji Karaimów sprowadził Wielki Książę Litewski Witold. Na początku stanowili oni ochronę osobistą księcia, jego siedziby w Trokach oraz warowni strzegących bezpieczeństwa granic państwowych.
Anna Sulimowicz, Mariola Abkowicz – Związek Karaimów Polskich
[b]W programie:[/b]
● powitanie i wprowadzenie – Grzegorz Kuprianowicz,
● prezentacja karaimskiej bajki animowanej „Cudowny koń księcia Witolda”,
● Karaimskie tropy w Lublinie – o Marii Gorejwo-Jankowskiej opowie Grzegorz Sztal,
● Życie w pieśni karaimskiej – śpiewa Michał Kuliczenko,
● prezentacja fi lmu dokumentalnego „Na granicy światów”z udziałem reżysera Adama Kulika,
● tańce karaimskie w wykonaniu Karaimskiego Zespołu Folklorystycznego„Dostłar”
[b]Wystawa będzie eksponowana na Zamku Lubelskim od 1 do 31 października 2015 r.[/b]