Lutowy wykład z cyklu "Boticcellowskie rozpryski. Idea renesansu w dziejach sztuki"

Miejska Biblioteka Publiczna

zaprasza

na IX edycję wykładów otwartych z historii sztuki  2017/2018

pod hasłem

Boticcellowskie rozpryski. Idea renesansu w dziejach sztuki.

7 lutego 2018 r., godz. 17.00

wykład prof. Marcina Pastwy

Nowoczesny Rafael – renesans w perspektywie sztuki współczesnej

Filia nr 2 MBP, ul. Peowiaków 12

            „Perspektywa jest to łacińskie słowo i oznacza "widzenie poprzez”, w taki sposób – przywołując definicję Albrechta Dürera – rozpoczyna się książka Erwina Panofsky’ego Perspektywa jako „forma symboliczna”. Wokół tej wynalezionej w renesansie kategorii zorientowany jest wykład, prezentujący kilka epizodów dotyczących sporów o obrazy. Punktem wyjścia są dzieła Rafaela w Stanzach Watykańskich (Dysputa, Szkoła Ateńska, Parnas), uznane przez Vasariego jako obrazy namalowane w nowoczesnym stylu (maniera moderna). Późniejsze próby interpretacji tych malowideł, przede wszystkim te, które są próbą refleksji artystycznej dotyczącej możliwości określenia na nowo roli i rangi malarstwa, przenoszą rozpoczęty przed pięciuset laty namysł nad kondycją obrazu na teren współczesnych dyskusji dotyczących modernizmu i postmodernizmu. 

            Idea „renesansu” stanowi bez wątpienia jeden z najważniejszych wątków w kulturze Europy.

Koncepcja powrotu do przeszłości postrzeganej jako model doskonałości artystycznej, odrodzenia jako naśladowania wzorców klasycznych, bardzo często była traktowana w kategoriach remedium na kryzys, przywoływana jako narzędzie regeneracji, pozwalające zaleczyć schorzenia kultury, czy też pokonać jej dekadenckie skłonności. Przywoływanym modelem była zazwyczaj spuścizna klasyczna, czasami jednak ideę odrodzenia kojarzono z odzyskaniem stanu pierwotnej czystości, przywróceniem tego, co naturalne i nieskażone.

W istocie rzeczy koncepcja renesansu może kryć w sobie bardzo różne, i nierzadko sprzeczne

dążenia. Co więcej, historycy sztuki i kultury do dziś toczą spory, czy istniał tylko jeden, „klasyczny” renesans, zrodzony w Italii gdzieś u schyłku XIV stulecia, czy też raczej możemy

mówić o wielu „renesansach” (np. karolińskim, ottońskim, renesansie Paleologów), widząc

w idei „odrodzenia” stały mechanizm funkcjonowania kultury.

            Niniejszy cykl wykładów ma za cel prezentację możliwie szerokiego spectrum problemów i rozwiązań, jakie na przestrzeni stuleci wiązano z ideą „renesansu” w Europie. Tytuł cyklu, zaczerpnięty z wiersza Ezry Pounda, ma wskazywać na jeszcze jeden, niezwykle ważny aspekt, mianowicie na wątpliwość, czy renesans jako taki jest w ogóle możliwy, czy nie jest mimo wszystko tylko złudzeniem, wynikającym z deformacji perspektywy historycznej. Mamy nadzieję, że w ten sposób pomyślany cykl wykładów o sztuce i kulturze, już dziewiąty z rzędu, stanie się dla słuchaczy