Letnia Szkoła Tradycji na Festiwalu Re:tradycja – Jarmark Jagielloński 2024

Data dodania: 15 lipiec 2024
Letnia Szkoła Tradycji na Festiwalu Re:tradycja – Jarmark Jagielloński 2024

Letnia Szkoła Tradycji to program specjalistycznych i rozbudowanych warsztatów dla osób zainteresowanych tradycyjnym rzemiosłem i sztuką ludową. Podstawową zasadą podczas warsztatów jest umożliwienie nawiązania relacji mistrz–uczeń. Relacja ta, ze względu na swoją wyjątkowość i bezpośredniość przekazu, jest skutecznym narzędziem wspomagania procesu przekazu tradycji.

W tym roku Letnia Szkoła Tradycji to spotkanie ze śpiewem wybranych grup etnicznych i etnograficznych zamieszkujących Polskę, a także z tradycją reemigrantów. Każda z 5 grup warsztatowych przez kilka dni będzie miała możliwość zapoznania się z repertuarem i stylem wykonawczym konkretnej społeczności. Poprzez dotknięcie tego tematu chcemy zwrócić uwagę na różnorodność tradycji śpiewaczych w Polsce. Istotny będzie zarówno temat utworów, cechy typowe dla danej tradycji śpiewaczej, jak i język, w jakim są wykonywane pieśni. Każda z prezentowanych grup stara się bowiem podtrzymywać swój język/gwarę, a tradycje śpiewacze są istotnym elementem tego przekazu.

Kiedy: warsztaty 4-dniowe
22 i 23 sierpnia (czwartek i piątek) – godz. 16.00–20.00
24 i 25 sierpnia (sobota i niedziela) – godz. 9.00–13.00
Dla kogo: dla osób pełnoletnich
Zapisy: trwają od 15.07.2024 do 22.07.2024 r. do godziny 24.00 poprzez formularz online. O dostaniu się na warsztaty decydują odpowiedzi na zawarte w formularzu pytania, dlatego warto poświęcić czas na jego wypełnienie. Należy wybrać temat, któremu poświęci się 4 dni warsztatów. Trzeba pamiętać, że uczestnicy zobowiązują się do uczestniczenia w warsztatach przez wszystkie 4 kolejne dni.
Koszt: warsztaty są bezpłatne, obowiązuje kaucja zwrotna w wysokości 200 zł

 

Program Letniej Szkoły Tradycji

Pieśni romskie | Prowadzenie: Teresa Mirga
Warsztaty z Teresą Mirgą w ramach Letniej Szkoły Tradycji to wyjątkowa możliwość spotkania z kulturą i twórczością romską. Przez kilka dni zajęć uczestnicy nauczą się pieśni wywodzących się z różnych muzycznych tradycji romskich. Kolejno na warsztat zostaną wzięte pieśni Romów Bergitka, a następnie Romów węgierskich oraz bałkańskich. Jednym z modułów warsztatów będzie też zapoznanie się z autorskim repertuarem Teresy Mirgi tworzonym na bazie pieśni tradycyjnych i korzeni, z których wywodzi się autorka i kompozytorka utworów.

Teresa Mirga – romska poetka, pieśniarka, gitarzystka, założycielka i liderka zespołu Kałe Bała (Czarne Włosy). Tworzy w języku polskim i romskim. Pochodzi z rodziny Romów Karpackich od pokoleń mieszkającej na Spiszu w Czarnej Górze k. Bukowiny Tatrzańskiej, gdzie Romowie Bergitka prowadzą osiadły tryb życia od niemal trzystu lat. Powstały w latach 90. zespół Kałe Bała, autorski projekt Teresy Mirgi, sięga do tradycji Romów Karpackich, ale też i grup etnograficznych zamieszkujących łuk Karpat.

fot. Bartek Żurawski

Pieśni śląskie | Prowadzenie: Iwona Wylęgała


Śpiewanie śląskich pieśni to przygoda nie tylko muzyczna, ale i językowa. Poznając zarówno śpiewki nagrywane od lat 60. XX w., pochodzące z archiwów różnych instytucji, jak i te zarejestrowane podczas spotkań z wiejskimi śpiewaczkami w czerwcu 2024 r., będziemy mieć okazję do doświadczania rozmaitości dialektu śląskiego. Pojawi się też folklor wielojęzyczny – specjalność regionu będąca wizytówką śląskiego humoru. Oprócz pracy nad specyficzną, bardzo przyjazną ciału emisją pieśni, będzie można zapoznać się także z ich stylem oraz kontekstem wykonawczym. Zaśpiewamy pieśni jednogłosowe, ale pojawi się też wielogłos, który wrósł w tradycję prawie 100 lat temu. Nie zabraknie czasu na przygotowanie się do pracy z głosem, ale także na to, by odczuć, na czym polega przyjemność tradycyjnego śląskiego śpiewania.

Iwona Wylęgała – etnolożka oraz animatorka kultury, dwukrotna stypendystka MKiDN, wykładowczyni studiów podyplomowych na kierunku Muzyka Tradycyjna na Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. Bada, dokumentuje i popularyzuje tradycyjny śpiew ludowy ze Śląska Opolskiego. Od 2009 r. prowadzi liczne warsztaty wokalne dla dzieci i dorosłych oraz Zespół Śpiewu Tradycyjnego „Niezłe Ziółka”.

Pieśni kaszubskie | Prowadzenie: Joanna Gostkowska

Podczas warsztatów będziemy pracować nad kaszubskim repertuarem tradycyjnym. Podstawą będą pieśni wyselekcjonowane ze zbiorów fonograficznych PAN i innych, a także ze śpiewników opracowanych przez kaszubskich etnografów i folklorystów XX wieku oraz materiałów własnych. Oprócz nauki pieśni zajęcia obejmą także pracę nad emisją tzw. otwartego, naturalnego głosu, pracę z ciałem, dykcją, impostacją, artykulacją. Porozmawiamy także o kontekście historycznym, który kształtował kulturę tego regionu. Ponadto uczestnicy zapoznają się z podstawami języka kaszubskiego – jego zasadami wymowy oraz pisownią.

Joanna Gostkowska – wszechstronna osobowość artystyczna, etnolog, architekt, Kaszubka, współzałożycielka i wiceprezes Stowarzyszenia Trójwiejska z Gdańska. Od ponad 15 lat zajmuje się polską muzyką tradycyjną jako śpiewaczka, muzykantka i tancerka oraz animatorka. Ze względu na swoje pochodzenie i tożsamość bada oraz rekonstruuje muzykę kaszubską, opierając się m.in. na nagraniach archiwalnych i ucząc się od starszych, żyjących jeszcze muzykantów. Jest prawdopodobnie jedyną śpiewaczką młodego pokolenia, która śpiewa tradycyjne pieśni kaszubskie „in crudo”.

fot. Piotr Baczewski

Pieśni reemigrantów z dawnej Jugosławii | Prowadzenie: Joanna Skowrońska


Reemigranci z dawnej Jugosławii jeszcze w czasach cesarstwa austro-węgierskiego przewędrowali z Galicji do Bośni i Chorwacji, by po II wojnie światowej znaleźć się na Dolnym Śląsku, w okolicach Bolesławca. Repertuar śpiewaczy i muzyczny odzwierciedla ich wędrówkę przez różne obszary kulturowe. Grają zarówno przywiezione jeszcze z Galicji mazurki, polki, jak i nauczone już na Bałkanach kolo czy taraban.

Warsztaty pieśni reemigrantów z dawnej Jugosławii oparte będą na badaniach terenowych prowadzącej oraz doświadczeniu praktyki śpiewu na wsiach wokół Bolesławca. Poznamy najstarsze polskie ballady, zaśpiewamy w unisono i w wielogłosie po polsku i chorwacku. Pracować będziemy nad emisją głosu, współbrzmieniem oraz poszerzymy wiedzę o kontekście kulturowym wykonywanego repertuaru.

Joanna Skowrońska – etnolożka, śpiewaczka specjalizująca się w badaniu i wykonawstwie tradycyjnej muzyki z terenów Polski (Łęczyckie, Dolny Śląsk), Ukrainy (Polesie) i Chorwacji (Posavina). Badania terenowe kształtują jej dynamiczne role – od prowadzenia kompleksowych nagrań terenowych po działalność warsztatową, koncertową (Kust, Z Lasu, Kapela Remigrancka), wydawniczą i publicystyczną. Uczennica wiejskich śpiewaczek i śpiewaków. Członkini Fundacji Muzyka Zakorzeniona, współpracowniczka Fundacji Ważka, autorka archiwów internetowych polskiej muzyki tradycyjnej (Archiwum Łęczyckie, Archiwum Pieśni).

fot. Sylwia Bukowicka

Pieśni łemkowskie | Prowadzenie: Marta Graban-Butryn


Łemkowszczyzna to teren sięgający od Popradu po Osławę, zamieszkiwany do 1947 roku przez grupę górali ruskich; wchodził klinem między osadnictwo zachodniosłowiańskie – od północy polskie, a od południa słowackie. Mieszkańcy tych regionów Karpat wytworzyli szczególnie ciekawą kulturę, a w tym wyjątkowy folklor muzyczny – pieśni, melodie i tańce. Zarówno w warstwie muzycznej, jak i słownej odnaleźć możemy wpływy słowackie czy węgierskie, w szczególności we wsiach granicznych. Podczas zajęć poznamy wyjątkowe przykłady pieśni obrzędowych czy lirycznych, przy czym pochylimy się także nad ich kontekstem, sytuacyjnością oraz stroną językową. W pracy opierać się będziemy zarówno na dźwiękowych materiałach archiwalnych, jak i nagraniach pochodzących z badań własnych prowadzącej.

Marta Graban-Butryn – etnolog, folklorystka, etnomuzykolożka, absolwentka Kulturoznawstwa w UMCS (spec. folklorystyka i etnologia), stypendystka International Visegrad Fund oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Autorka artykułów dotyczących obrzędowości rodzinnej Łemków, pomysłodawczyni i koordynatorka projektu Lemko Archive. Od wielu lat poznaje, śpiewa i gra muzykę tradycyjną Roztocza i Łemkowszczyzny.

fot. Magda Boruch

Organizatorem Letniej Szkoły Tradycji jest Fundacja Kultura Enter. Projekt jest realizowany przy wsparciu Miasta Lublin. Współpraca: Warsztaty Kultury w Lublinie, Festiwal Re:tradycja – Jarmark Jagielloński, Klasztor oo. Dominikanów w Lublinie.

To oczywiście tylko część atrakcji. W programie Festiwalu nie zabraknie koncertów, potańcówek, warsztatów rzemiosła, wystaw i atrakcji dla dzieci. Ponadto wszyscy miłośnicy sztuki ludowej i rzemiosła będą mieli okazję spotkać się z twórcami i nabyć ich wyroby.

W tym roku na scenach Festiwalu usłyszymy 6 propozycji koncertowych – w tym koncert re:tradycja – oraz 7 kapel, które rozgrzeją plenerowy parkiet. Przypominamy, że artystką, którą również usłyszymy w Lublinie podczas Festiwalu będzie Katarina Barruk, wykorzystująca w swoich utworach zarówno lokalny język Saamów, jak i charakterystyczne dla nich joikowanie. Wszystkie te elementy łączy z improwizacją muzyczną, tworząc zjawiskową całość. W czasie lubelskiego koncertu wraz z Katariną Barruk wystąpią norwescy muzycy – Arnljot Nordvik i Vegard Bjerkan. Zespół w tym składzie wystąpi w Polsce po raz pierwszy. Na ich koncert zapraszamy w sobotę 24 sierpnia o godz. 19.30 na Błonia pod Zamkiem, gdzie po raz kolejny zlokalizowana będzie główna scena Festiwalu. Tego samego dnia, o godzinie 20.30, wystąpi tam zespół Barrut.

Dzień później (25 sierpnia o godz. 14.00), w Bazylice oo. Dominikanów, zobaczymy kontynuujący tradycje kaszubskie zespół Drëszë. Wieczorem przeniesiemy się na Błonia pod Zamkiem, będzie można usłyszeć Duo Ruut, czyli Katariinę Kivi i Ann-Lisett Rebane. Zespół w warstwie tekstowej swoich utworów korzysta z inspiracji tradycyjnych, przypominając o wątkach zawartych w dawnych estońskich pieśniach. Podczas tego wieczoru na festiwalowej scenie usłyszymy także polski skład Duality. Zespół wykonuje autorskie kompozycje inspirowane melodiami i pieśniami pogranicza polsko-białoruskiego oraz szeroko pojętego world music i muzyki elektronicznej.

Podczas wieczornych potańcówek do tańca zagrają: Orkiestra Podróżniacy złożona z młodych entuzjastek i entuzjastów instrumentów dętych, Kapela Dobrzeliniacy, która zaprezentuje publiczności repertuar pogranicza kutnowsko-łowicko-łęczyckiego, Kapela Fedaków, która gra muzykę tradycyjną ze Śląska i innych części kraju oraz Kapela Bornego, która czerpie bezpośrednio od mistrzów skrzypcowych i sukowych m.in. od Stanisława Głaza, Bronisława Bidy i Zbigniewa Butryna.

To tylko przedsmak tego, co czeka nas podczas Festiwalu Re:tradycja – Jarmark Jagielloński. Jak co roku, festiwalowa publiczność może liczyć na niezwykle bogaty program artystyczny, pełen różnorodnych wydarzeń muzycznych. Na festiwalową publiczność czekają także wystawy, warsztaty, atrakcje dla najmłodszych oraz moduł rzemieślniczy, na którym swoje niepowtarzalne wyroby zaprezentuje 120 wystawców.
Kolejne ogłoszenia już wkrótce!

Festiwal Re:tradycja – Jarmark Jagielloński
23–25 sierpnia 2024
Lublin – Stare Miasto, Błonia pod Zamkiem
Wstęp wolny
Więcej informacji na stronie retradycja.eu

Organizatorzy:
Warsztaty Kultury w Lublinie, Instytucja Kultury Miasta Lublin, Lublin Miasto Inspiracji
Patronat honorowy: Prezydent Miasta Lublin – Krzysztof Żuk
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Partnerzy:
Muzeum Narodowe w Lublinie, Ivan Honchar Museum, Muzeum Wsi Opolskiej, Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice, Dominikanie Lublin, Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Fundacja Kultura Enter, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Patroni medialni:
Polskie Radio Program II, Polskie Radio Dzieciom, Radiowe Centrum Kultury Ludowej, KulturaLudowa.pl, MuzykaTradycyjna.pl, Czas Dzieci, Kultura Enter, ONET
Sponsor: „Herbapol – Lublin S.A.”, obchodzący w 2024 roku swoje 75-lecie.

designed by know-line.pl